Eén duurzaam project maakt nog geen duurzame buitenruimte
Met CROW onderzochten we in 2022 de ontwikkelstappen die gemeentes doorlopen als ze aan de gang gaan met het verduurzamen van hun GWW-projecten. We ontdekten dat succesvolle gemeentes zich niet blindstaren op pilot projecten of tools, maar juist gebalanceerde aandacht hebben voor zowel kennis, procedures en gedrag. Een proces van de lange adem waarin je verschillende fases doorgaat.
Uit de verkenning bleek verder dat gemeenten behoefte hebben aan handvatten om het proces van het verduurzamen van de GWW-projecten hanteerbaar te maken: ‘Deze handvatten moeten helpen om de duurzaamheidsambities van decentrale overheden via GWW-projecten een impuls te geven en ten doel hebben om duurzame initiatieven een goede plek in projecten te geven.‘
Van grof naar fijn specificeren van duurzame bouw en infrakwaliteit
Wat we zien is dat gemeentes stappen willen zetten in duurzaam beleid én uitvoering. Wat soms ontbreekt, is antwoord op de vraag hoe dan? Ze hebben behoefte aan ‘structuur’. Daarmee bedoelen we een orde van denken waarbij ‘de visie op beleidsuitvoering, de te ontwikkelen competenties, de werkvormen, de uitvoer én de borging met elkaar in verband staan.’
Dat noemen we de kunst om van grof naar fijn te specificeren. Dit vraagt je om te focussen.
In de praktijk werken we met de klant met zogenoemde ‘drie-slagen’. Bij Stadswerk072 passen we deze gestructureerde manier van werken toe. Met Stadswerk072 zijn we allereerst begonnen met de inhoudelijke drieslag met hun thema- en vakgroepen.
- Wat is een toekomstgerichte stad met o.a. thema’s Klimaat, Groen, Mobiliteit, Sociaal, Economie.
- Vervolgens de aandacht daarbij voor toekomstgericht handelen en gedragen: wat vraagt dat van mensen, processen en van de business.
- Daarna de aandacht daarbij voor informatie- en procesmanagement, namelijk wat vraagt dat van informatiemanagement, de inrichting van de processen, aanpassing van procedures.
Als je dit goed bekijkt, dan zijn de laatste twee zijn dus mede ondersteunend op de eerste. Zo werken we toe naar een integrale aanpak, waarbij alle drie de invalshoeken overeind blijven en de eigen aandacht behoeven. Dit heeft bij Stadswerk072 onder meer geresulteerd in een richtinggevend kader en een op maat gemaakte procesaanpak Duurzaam GWW.
Samen maken we de buitenruimte: De Toekomstbestendige wijk
Een duurzame buitenruimte begint bij de mensen die er dagelijks in actief zijn. In 2017 zijn we met het programma TKI Klimaatwerk in uitvoering met een groeiend aantal vernieuwende partners begonnen aan een duurzame kwaliteitsverbetering van grond-, weg- en waterbouwprojecten in de buitenruimte.
Sindsdien is het besef van de urgentie van verduurzamen gegroeid. Niet alleen zijn we ons er meer van bewust, dagelijks worden nu tal van klimaat-adaptieve en circulaire maatregelen toegepast in uitvoeringsprojecten. Ook als de voorwaarden nog niet ideaal zijn. In onze aanpak trekken gemeentes en aannemers samen op.
In een realistische en praktijkgerichte implementatie van klimaatadaptatie, circulariteit en emissieloos is werken in uitvoeringsprojecten een belangrijk aandachtspunt. ‘Soms biedt de ene straat meer ruimte om een wijkprobleem op te lossen dan de andere, bijvoorbeeld omdat de ene straat ook nog een opgave heeft op gebied van ‘meer groen’, en de andere niet. (Ver)leg de focus op gebied- of wijkniveau.’
Uit de praktijk komen 5 voorwaarden voor een toekomstgerichte gebied- of wijkaanpak:
- Voorbereiding op gebied- of wijkniveau.
- Een sturend kader waarin gemeenten helder maken wat hun duurzame en energie keuzes zijn.
- Een inkoop strategie die inzet op kwaliteit omdat publieke inkoop een enorme drijfveer is voor innovatie en verduurzaming.
- Het beter benutten van de kennis en ervaring van de bedrijven die iedere dag buiten actief zijn en weten wat werkt of wat kan werken.
- Actief monitoren, evalueren en bijsturen vanuit de gewenste resultaten, effectiviteit en publieke waarde.
Graag gaan we met jou in gesprek om hier verder mee aan de slag te gaan.